لزوم مدیریت مهاجرت افغان‌ها به ایران
محسن روحی‌صفت کارشناس مسائل بین‌الملل و معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی وزارت خارجه در تشریح تأثیر ناامنی در مرزهای مشترک ایران و افغانستان گفت: با توجه به وجود مرز مشترک بین ایران و افغانستان، به طور طبیعی ناامنی در افغانستان منجر به بروز مشکلات در حوزه‌های امنیتی، اجتماعی، اقتصادی و مبارزه با مواد مخدر می‌شود.
وی در ادامه گفت: لذا وقتی در آنسوی مرز هرج و مرج باشد، در واقع نگهبانی و امنیت کمتری در مرزها برقرار می‌شود لذا به طور کلی و از جنبه‌های مختلف، این ناآرامی‌ها در افغانستان بر روی ایران اثر دارد.
هجوم مهاجرین افغانی به ایران چالش‌های امنیتی و بهداشتی ایجاد می‌کند
این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه تاکید کرد: ما دنبال صلح و ثبات در افغانستان هستیم زیرا اگر آنجا صلح و ثبات باشد، مهاجرین کمتری نیز به ایران می‌آیند و مشکلاتی از جمله اشتغال آنها در ایران نیز بیشتر نمی‌شود.
روحی‌صفت تصریح کرد: اگر در آنسوی مرزها دولتی مستقر نباشد، که البته الان نیز مستقر نیست، مشکلاتی از جمله آدم‌ربایی، تأمین امنیت و چالش‌های بهداشتی گریبان‌گیر مرزها خواهد شد و گروه‌های جنگجویی نیز که در آنجا حضور دارند، مسئولیت اقدامات خود را نمی‌پذیرند.
وی ادامه داد: لذا از آنجایی که این ناامنی‌ها تأثیر منفی بر کشورمان دارد، ما علاقه داریم صلح و ثبات در افغانستان برقرار شود.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: وقتی درگیری‌ها در افغانستان زیاد شود مردم به خاطر در امان ماندن از جنگ‌ها فرار می‌کنند و نزدیک ترین جای ممکن نیز ایران است.
روحی‌صفت ادامه داد: وقتی مهاجرین وارد ایران بشوند چون به صورت قانونی نیست و دارای گذرنامه و مجوز نیستند، موجب می‌شود که در واقع به طور غیرقانونی در ایران زندگی کنند و همین مسائل برای کشورمان مشکل بوجود می‌آورد.
وی افزود: همچنین در موضوعاتی از جمله بحث اشتغال، اقامت، رفت و آمد و تحصیل فرزندانشان اثر منفی بر کشور ما دارد.
افق روشنی برای پایان بحران افغانستان وجود ندارد
معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه در تشریح وضعیت آینده افغانستان تصریح کرد: افق روشنی برای پایان بحران افغانستان وجود ندارد و چهل سال است که این وضعیت ادامه دارد.
وی ادامه داد: الان نیز که آمریکا از افغانستان خارج می‌شود، پشت سرش یک سرزمین سوخته، همراه با آشوب و بی ثباتی و درگیری وجود دارد.
روحی‌صفت افزود: وظیفه ما این است که بتوانیم صلح و ثبات را در سطح منطقه‌ای و بین المللی تسهیل کنیم.
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: در سطح منطقه‌ای باید کشورهای منطقه با هم همسو شوند و با تبادل نظر و از طریق نشست‌هایی که برگزار می‌شود، انرژی‌هایشان را در یک جهت برای صلح بگذارند و انرژی‌ها در جهت خلاف هم ثبت نشود.
وی ادامه داد: در سطح بین‌المللی نیز سازمان ملل متحد را دخیل کنند و زیر چتر سازمان ملل متحد، کشورهای قدرتمند و پر نفوذ وارد فازی شوند که به صلح افغانستان نزدیک شود.
روحی صفت همچنین تاکید کرد: آمریکایی‌ها ۲۰ سال در افغانستان یک بازیگر بلامنازع و فعال بودند ولی ناکام شدند و نتوانستند یک هژمونی برای خودشان ایجاد بکنند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: آمریکایی‌ها نتوانستند برای ملت افغانستان توسعه اقتصادی، رفاه، جامعه مدنی و دموکراسی بیاورند لذا اکنون که در انجام این کارها شکست خوردند، در حال ترک افغانستان هستند.
وی در ادامه تصریح کرد: لذا الان که تصمیم به ترک افغانستان گرفتند، این یک خروج غیرمسئولانه به حساب می‌آید. وضعیت فعلی افغانستان نتیجه سیاست‌های غلط ۲۰ سال اخیر امریکایی‌ها در این کشور است. لذا مسئولیت امروز نیز با آمریکایی‌ها است.
روحی صفت گفت: آمریکایی‌ها نسبت به مسائل افغانستان آشنا نبودند و هیچ اطلاعات و شناختی نسبت به جامعه پیچیده افغانستان نداشتند.
وی ادامه داد: آمریکایی‌ها سعی کردند که با حضور در افغانستان علیه کشورهای دیگر از جمله ایران، روسیه و چین نیز تهدیداتی را ایجاد کنند.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: آمریکایی‌ها به بهانه تحریم، مانع سرمایه‌گذاری ایران در صنعت کشاورزی و معادن این کشور به عنوان یک همسایه شدند.
روحی‌صفت افزود: امریکایی‌ها به صورت ریشه‌ای به افراطی‌گری نپرداختند و همچنین با توجه به عدم شناختی که نسبت به جامعه پیچیده قومی، فرهنگی و نژادی افغانستان داشتند، باعث تقویت نیروهای افراطی و تضعیف دولت مرکزی شدند.
وی ادامه داد: آمریکا یک هزار میلیارد دلار در افغانستان هزینه کرده است.
طالبان نمی‌تواند به تنهایی در افغانستان حاکم شود
این کارشناس مسائل بین المللی با تاکید بر لزوم تسهیل برای گفتگو در میان همه احزاب و گروه‌های افغانستانی گفت: تصمیم گیرنده‌ی اصلی مردم افغانستان هستند. افغانستان یک کشور بومی چند زبانی و چند فرهنگی است و طالبان نیز یکی از آن بخش است و نمی‌شود آن را حذف کرد. لذا بخش مهمی از آینده افغانستان در دست طالبان است.
روحی صفت همچنین تاکید کرد: اما اعتقاد داریم که تحت هیچ عنوانی طالبان نمی‌تواند به تنهایی در آن کشور حاکم شود و لازم است که دولتی فراگیر با حضور همه اقوام، قبایل و زبان‌ها برای بازگشت ثبات در آن کشور حاکم شود.