انواع ریزش مو ، علل و راههای درمان ریزش مو

در صورتی که از دست دادن روزانه موها بیشتر از ۱۰۰ تار مو شود ، غیر طبیعی بوده و بیمار به تدریج متوجه ریزش مو ( به انگلیسی : hair loss ) یا آلوپسی ( به انگلیسی : Alopecia )  کم پشت شدن موها و به دنبال آن طاسی میشود.

روی سر هر فرد به طور متوسط ۱۰۰ هزار تار مو وجود دارد که هر تار مو حدود ۱۰۰۰ روز رشد میکند سپس به مدت ۳ ماه وارد مرحله استراحت شده و سپس می ریزد. به صورت روزانه ، ریزش ۴۰ – ۱۰۰ تار مو کاملا طبیعی است و تغییری در حجم موها ایجاد نمیکند چون هر مویی که وارد مرحله استراحت میشود موی کناری آن وارد مرحله رشد میشود.

ریزش مو در مردان بیشتر از ریزش مو زنان است و حدود ۶۰ درصد مردان دچار درجاتی از ریزش مو و طاسی هستند.

داروهای زیادی برای انواع ریزش مو و درمان آن وجود دارد که میتواند علت زمینه ای ریزش مو را درمان نموده و به طور غیر مستقیم باعث کاهش ریزش مو شود ولی برای درمان انواع ریزش مو به خصوص ریزش مو شدید باید با مشاوه پزشک متخصص پوست و مو ، به طور دقیق علت ریزش مو را تشخیص داد و با توجه به علت بیماری ، آن را درمان کرد.

معمولا هنگام برس کشیدن و شستشوی مو روزانه به طور متوسط ۶۰ تار مو را از دست میدهید که کاملا عادی است و جای نگرانی ندارد.

ریزش روزانه ۱۰۰ تار مو در کوتاه مدت ممکن است به دلیل واکنش موقت به عوامل داخلی و خارجی ایجاد شود که بعد از مدتی به حالت نرمال باز میگردد و جای نگرانی ندارد ولی در بلند مدت میتواند موجب کم پشت شدن موهایتان شود.

با افزاش سن بدن دیگر توانایی جایگزینی تمام موهای از دست رفته را ندارد بنابراین موها کم پشت میشود که کاملا طبیعی است و کاری برای توقف آن نمیتوان انجام داد.

ریزش مو  شدید منجر به طاسی میشود ، طاسی مرحله نهایی ریزش مو است که میتواند به طور کلی یا جزیی باشد.

علت ریزش مو

علت ریزش مو موضعی یا ریزش مو شدید در افراد مختلف متفاوت است ولی مهم ترین دلایل ریزش مو عبارتند از:

• عامل ژنتیکی  و ریزش مو ارثی

• کم خونی

• استرس

• عفونت

• سرطان های داخلی

• مشکلات هورمونی مثلا مشکل هورمونی تخمدان پلی کیستیک و ریزش مو زنان

• بیماری خود ایمنی

• کم کاری تیروئید

• کاهش ذخیره فیریتین سرم

• ریزش مو بعد از زایمان

• ریزش مو بعد از قطع مصرف داروهای خوراکی ضد بارداری

• شیمی درمانی

• برخی داروهای روانپزشکی از جمله سدیم والپرات

• داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین

• رادیو تراپی

• سبوره و شوره سر

• خشکی بیش از حد موها

• آرایش نامناسب موها مانند دم اسبی بستن و جمع کردن موها در بالای سر که باعث کشش ریشه موها میشود.

• فر زدن مداوم

• دکلره و استفاده از مواد پاک کننده قوی

• اختلال هورمونی

• بیماری های متابولیک و داخلی

• استفاده زیاد و غیر صحیح از سشوار ، شانه و برس

انواع ریزش مو و درمان آن

• ریزش مو آندروژنیک یا الگوی طاسی مردانه

بیشترین و شایع ترین علت ریزش مو در مردان و ریزش مو در زنان ، طاسی پترن یا آلوپسی آندروژنیک است . ریزش مو مردانه بعد از بلوغ و ریزش مو زنانه کمی دیرتر اتفاق می افتد.

هورمون های مردانه یا آندروژن باعث ریزش مو  شدید میشود . ریزش مو در زنان بر خلاف تصور عامیانه در زنان کمتر از ۵۰ سال حدود ۵۰ درصد شیوع دارد ولی از آن جا که برخلاف ریزش مو مردانه ، به صورت منتشر و پراکنده است کمتر مورد توجه قرار میگیرد.

این ریزش مو ارثی بوده و محققین بر این باورند که ژن ریزش مو در کروموزوم X قرار داد و بنابراین اگر در خانواده مادری فرد ،  مثل پدر و برادر مادش دچار طاسی باشند احتمال این که دچار طاسی آلوپسی شود ، بیشتر و حدود ۵۰ درصد است.

الگوی طاسی مردانه معمولا به ۸ مرحله تقسیم می شود که  در مرحله ۱ و ۲ ، خط موها از شقیقه ها و دو طرف پیشانی به عقب میروند و در مرحله ۴ طاسی در عقب سر هم دیده میشود و در مرحله ۶ طاسی جلو و عقب سر به هم متصل میشوند.

درمان ریزش مو ارثی یا آندروژنیک 

افرادی که ژنتیکی مسعتد ریزش مو هستند در فولیکول موهایشان گیرنده ای وجود دارد که تستوسترون را به دی هیدروتستروسترون تبدیل کرده و باعث ریزش مو میشود.

آنزیمی که عامل این تبدیل است آلفاردوکتاز – ۵ نامیده میشود که میتوان با استفاده از درمان دارویی با قرص فیناستراید  یا دوتاستراید ، از فعالیت این آنزیم جلوگیری کرده و باعث توقف ریزش مو شد.

پس از توقف ریزش مو میتوان با استفاده از روش مزوتراپی و داروی موضعی ماینکسیدیل به رویش مجدد موها کمک کرد.

در موارد پیشرفته ریزش مو و طاسی و بعد از سن ۲۵ سالگی در صورتی که فرد در پشت سر ، بانک موی خوبی داشته باشد میتواند برای درمان ریزش مو مردانه از کاشت مو استفاده کند که تقریبا روشی دائمی و البته گرانقیمت محسوب میشود.

درمان دارویی ریزش مو در صورتی که اوایل شروع ریزش مو تجویز شود به خوبی متواند ریزش مو شدید را کنترل کند .

• ریزش مو سکه ای یا آلوپسی آندره آتا

ریزش مو سکه ای ، طاسی به شکل نواحی کوچک سکه مانند روی سر یا ریش است.

عامل زمینه ای ریزش مو سکه ای معمولا بیماری خود ایمنی است که در آن گلبولهای سفید به اشتباه به فولیکول های مو حمله میکنند که البته شیوع کمی دارد و در اغلب موارد بدون درمان خود به خود رفع میشود ولی در موارد نادر میتواند منجر به ریزش کل موهای سر یا بدن شود که در این صورت احتمال عدم رشد دوباره موها زیاد است.

مناطقی که دچار ریزش مو شده اند بعد از رشد دوباره موها ممکن است دچار کم پشتی شوند.

گاهی اوقات همزمان با رشد موها در قسمت های طاس ، مناطق جدید دچار طاسی میشوند.

ریزش مو سکه ای در برخی موارد با عوارض دیگری همراه است از جمله ، خطوط ، فرورفتگی ها ، شکنددگی و قرمزی ناخن ها.

برای درمان ریزش مو سکه ای روش قطعی وجود ندارد و فقط میتوان به بهبود شرایط کمک کرد.

 

• ریزش مو بعد از کرونا

یکی از عوارضی که بیماران بعد از بهبود کرونا ، گزارش میکنند ، ریزش مو بعد از کرونا است که توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان عارضه بالقوه کویید ۱۹ تایید شده است. بر اساس مطالعات انجام شده شدت بیماری کرونا با شدت ریزش مو ارتباط مستقیم دارد. ریزش مو معمولا در ۲۲ – ۶۷  درصد از مبتلایان به کرونا ،  ۶ ماه بعد از بستری در بیمارستان ، شروع میشود.

ریزش مو بعد از کرونا به صورت موقت است و بیشتر در قسمت بالای سر ایجاد میشود. به صورت ناگهانی بروز میکند که میتواند به دلیل تب شدید ، استرس شدید ، شوک و ضعف شدید جسمی و کاهش وزن زیاد در کوتاه مدت باشد.

• ریزش مو با انتهای سفید

عمق ریشه سفید رنگ مو در حدود ۲ – ۴ سانتی متری درون پوست سر جای دارد که فولیکول مو در آن جا رشد میکند. و هر تار مویی که می افتد یک غده سفید رنگ پیازی شکل در انتهای خود دارد که میتواند کوچک یا بزرگ باشد.

اگر شما دچار ریزش مو با انتهای سفید شده اید احتمالا دلیل آن نازک شدن فولیکول مو است که باید به دنبال علت ودرمان آن باشید. علت ریزش مو با انتهای سفید میتواند موارد زیر باشد :

– کمبود ویتامین و مواد معدنی

– استرس زیاد و کمبود خواب دائمی

– به هم خوردن هورمون ها مثلا سطح بالای دی هیدروتستوسترون در مردان یا بارداری و یائسگی در زنان

– بیماری های خودایمنی یا پوستی

– داروهای هورمونی یا شیمی درمانی

– شستشوی موها با آب داغ

– استفاده مکرر از اتوی مو ، سشوار ، ژل ، رنگ و دکلره

– عفونت احتمالی

– اختلال عملکرد تیروئید

بهترین درمان برای ریزش مو با ریشه سفید استفاده از محصولات موضعی ضد ریزش مو ، مزوتراپی ، لیزر  درمانی ، ماساژ پوست سر و تقویت گردش خون و خونرسانی مناسب به ریشه موها است.

• ریزش مو بعد از زایمان

یکی از نگرانی های مادران در دوران شیردهی ، ریزش مو بعد از زایمان است. ریزش مو بعد از زایمان کاملا موقتی است و نیازی به درمان ندارد و بعد از مدتی به صورت خود به خود بهبود پیدا میکند.

در دوران باردرای سطح استروژن در بدن زنان افزایش پیدا کرده و باعث طولانی تر شده مرحله رشد موها میشود در نتیجه موها کمتر میریزند و وارد فاز استراحت نمیشوند و موهای مادر باردار ، پرتر و ضخیم تر میشود.

سطح استروژن بعد از زایمان کاهش پیدا میکند و بنابارین بسیاری از فولیکولهای مو وارد فاز استراحت شده و موها میریزند. ریزش مو بعد از زایمان حدود یک سال بعد تقریبا متوقف شده و موهایتان به حالت قبل از باردرای بازمیگردد.

 

• ریزش مو بعد از کاشت

دوره رشد موهای کاشته شده معمولا طولانی مدت است . ریزش مو بعد از کاشت مو در هفته اول بسیار شایع است که البته فقط ساقه موها را شامل میشود. فولیکول مو زیر پوست توسط بافت پوست محکم شده و احتمال ریزشش بسیار کم است.

در هفته سوم کاشت مو ، فولیکوهای کاشته شده وارد فاز شوک میشوند و یکسری از ساقه موهای کاشته شده که باقی مانده اند و رشد کرده اند شروع به ریزش کرده و تا پایان ماه اول این ریزش مو ادامه دارد که کاملا طبیعی است و در ماه دوم تا چهارم اغلب موهای کاشته شده شروع به رشد میکند.